hier(7) Miscellaneous Information Manual hier(7)

hier - opis systemowej hierarchii plików

Typowy system linuksowy zawiera, między innymi, następujące katalogi:

/
Katalog nadrzędny. Od niego to zaczyna się całe drzewo.
/bin
Katalog zawierający programy wykonywalne potrzebne w trybie pojedynczego użytkownika oraz do podniesienia i naprawienia systemu.
/boot
Zawiera statyczne pliki dla programu rozruchowego. Ten katalog zawiera tylko pliki potrzebne podczas procesu rozruchowego. Instalator mapowania i pliki konfiguracyjne powinny trafić do /sbin i /etc. Jądro systemu operacyjnego (np. initrd) muszą znajdować się w / lub /boot.
/dev
Pliki urządzeń albo specjalne, odnoszące się do urządzeń fizycznych. Zobacz mknod(1).
/etc
Zawiera pliki konfiguracyjne lokalne dla maszyny. Niektóre większe pakiety programów, jak X11, mogą mieć swoje własne katalogi poniżej etc. Pliki konfiguracyjne dla całego systemu można umieścić tu lub w /usr/etc. Niemniej jednak, programy powinny zawsze szukać tych plików w /etc, a Ty możesz umieścić linki do nich w /usr/etc.
/etc/opt
Pliki konfiguracyjne dodatkowych aplikacji instalowanych w /opt specyficzne dla maszyny.
/etc/sgml
Ten katalog zawiera pliki konfiguracyjne do SGML (opcjonalny).
/etc/skel
Gdy stworzone zostaje nowe konto użytkownika, pliki z tego katalogu są zwykle kopiowane do katalogu domowego użytkownika.
/etc/X11
Pliki konfiguracyjne dla systemu okienkowego X11 (opcjonalny).
/etc/xml
Ten katalog zawiera pliki konfiguracyjne do XML (opcjonalny).
/home
Na maszynach z katalogami domowymi dla użytkowników, katalogi te znajdują się zwykle poniżej tego katalogu, bezpośrednio lub nie. Struktura tego katalogu zależy od decyzji lokalnych administratorów (opcjonalny)
/lib
Ten katalog powinien zawierać te biblioteki dynamiczne, które są konieczne do wystartowania systemu i uruchamiania komend z głównego systemu plików.
/lib<kwalifikator>
Te katalogi są wariantami /lib w systemach obsługujących więcej niż jeden format binarny wymagający oddzielnych bibliotek (opcjonalny).
/lib/modules
Ładowalne moduły jądra (opcjonalny).
/lost+found
Katalog zawiera obiekty zgubione w systemie plików. Są to zwykle fragmenty plików naruszone na skutek uszkodzenia dysku lub awarii systemu.
/media
Katalog zawiera punkty montowań dla wysuwalnych nośników takich jak płyty CD i DVD oraz nośniki USB. W systemach gdzie istnieje więcej niż jedno urządzenie do montowania określonego typu nośników, punkty montowania można tworzyć dodając cyfrę do dostępnego punktu montowania poczynając od "0", ale musi istnieć również nazwa niekwalifikowalna.
/media/floppy[1-9]
Stacja dyskietek (opcjonalny).
/media/cdrom[1-9]
Napęd CD-ROM (opcjonalny).
/media/cdrecorder[1-9]
Nagrywarka CD (opcjonalny).
/media/zip[1-9]
Napęd zip (opcjonalny).
/media/usb[1-9]
Napęd USB (opcjonalny).
/mnt
Katalog ten jest punktem montowania dla tymczasowo zamontowanych systemów plików. Niektóre dystrybucje umieszczają w /mnt podkatalogi z przeznaczeniem, że będą używane jako punkty montowania dla kilku tymczasowych systemów plików.
/opt
Ten katalog powinien zawierać dodatkowe pakiety, które zawierają statyczne pliki.
/proc
Jest to punkt montowania systemu plików proc, który dostarcza informacji o bieżących procesach i jądrze. Ów pseudosystem plików opisano w szczegółach w proc(5).
/root
Tan katalog jest zwyczajowo katalogiem domowym użytkownika root (opcjonalny).
/run
Katalog zawiera informacje opisujące system od momentu jego uruchomienia. Uprzednio rolę tę pełnił katalog /var/run i programy mogą go wciąż używać.
/sbin
Tak jak /bin, ten katalog zawiera komendy potrzebne do wystartowania systemu, ale których zwykle nie wykonują normalni użytkownicy.
/srv
Katalog ten zawiera dane specyficzne dla usług dostarczanych przez ten komputer.
/sys
Jest to punkt montowania systemu plików sysfs, dostarczającego informacji o jądrze podobnie jak /proc, lecz lepiej usystematyzowanym, przestrzegający formalizmu infrastruktury kobject.
/tmp
Katalog zawierający pliki tymczasowe, które może usunąć bez ostrzeżenia działające zadanie lub start systemu.
/usr
Ten katalog jest zwykle montowany z oddzielnej partycji. Powinien on zawierać dzielone dane tylko do odczytu, tak że można go zamontować na różnych maszynach z zainstalowanym Linuksem.
/usr/X11R6
System X-Window, wersja 11, wydanie 6 (obecny w FHS 2.3, usunięty w FHS 3.0).
/usr/X11R6/bin
Binaria należące do systemu X-Window; często jest to link symboliczny z bardziej tradycyjnego /usr/bin/X11.
/usr/X11R6/lib
Pliki danych skojarzone z systemem X-Window.
/usr/X11R6/lib/X11
Zawiera różne pliki potrzebne do uruchamiania X; często jest to link symboliczny z /usr/lib/X11.
/usr/X11R6/include/X11
Zawiera pliki nagłówkowe potrzebne do kompilacji programów z użyciem systemu okienkowego X11. Często jest to link symboliczny z /usr/include/X11.
/usr/bin
Jest to główny katalog programów wykonywalnych. Większość programów wykonywanych przez zwykłych użytkowników, które nie są potrzebne przy starcie lub naprawie systemu i które nie są instalowane lokalnie, powinna być umieszczona w tym katalogu
/usr/bin/mh
Polecenia systemu obsługi poczty MH (opcjonalny).
/usr/bin/X11
Tradycyjne miejsce na pliki wykonywalne X11; w Linuksie zwykle jest to link symboliczny do /usr/X11R6/bin.
/usr/dict
Zastąpiony przez /usr/share/dict.
/usr/doc
Zastąpiony przez /usr/share/doc.
/usr/etc
Można tu umieścić całosystemowe pliki konfiguracyjne dzielone między kilkoma maszynami. Programy jednak powinny zawsze odwoływać się do tych plików używając katalogu /etc. Linki od plików w /etc powinny wskazywać na odpowiednie pliki w /usr/etc.
/usr/games
Binaria gier i programów edukacyjnych (opcjonalny).
/usr/include
Pliki nagłówkowe dla kompilatora C.
/usr/include/bsd
Pliki nagłówkowe zapewniające kompatybilność z BSD (opcjonalny).
/usr/include/X11
Pliki nagłówkowe dla kompilatora C i systemu X-Window. Jest to zwykle link symboliczny do /usr/X11R6/include/X11.
/usr/include/asm
Pliki nagłówkowe deklarujące niektóre funkcje asemblera. W przeszłości był to link symboliczny do /usr/src/linux/include/asm.
/usr/include/linux
Zawiera informacje, które mogą zmieniać się jednego wydania systemu na drugie i kiedyś był on linkiem symbolicznym do /usr/src/linux/include/linux, żeby otrzymywać informacje specyficzne dla systemu operacyjnego.
(Uwaga: pliki nagłówkowe powinny działać poprawnie zarówno z bieżącą biblioteką libc jak i w przestrzeni użytkownika. Jednakże źródła jądra Linuksa nie są przeznaczone do użytku z programami użytkownika i nic nie wiedzą o libc, zainstalowanej w systemie. Jest bardzo prawdopodobne, że pewne rzeczy przestaną działać, jeżeli /usr/include/asm i /usr/include/linux będą prowadziły do losowego drzewa źródeł jądra. Systemy Debiana nie robią tego i używają nagłówków ze znanej, dobrej wersji jądra, dostarczonych przez pakiet libc*-dev).
/usr/include/g++
Pliki nagłówkowe do użytku z kompilatorem GNU C++.
/usr/lib
Biblioteki obiektowe, w tym dynamiczne, plus parę plików wykonywalnych, zwykle niewywoływanych bezpośrednio. Bardziej skomplikowane programy mogą tu posiadać całe podkatalogi.
/usr/libexec
Katalog zawierający pliki binarne do użytku wewnętrznego, które nie są przeznaczone do wykonywania przez użytkowników powłoki lub skrypty.
/usr/lib<kwalifikator>
Te katalogi są wariantami /usr/lib w systemach obsługujących więcej niż jeden format binarny wymagający oddzielnych bibliotek, z tym wyjątkiem, że dowiązanie symboliczne /usr/libkwalifikator/X11 nie jest wymagane (opcjonalny).
/usr/lib/X11
Zwykłe miejsce dla plików danych skojarzonych z programami X-owymi, oraz pliki konfiguracyjne dla systemu X. W Linuksie, zwykle jest to link symboliczny do /usr/X11R6/lib/X11.
/usr/lib/gcc-lib
Zawiera pliki wykonywalne i nagłówkowe dla kompilatora GNU C gcc(1).
/usr/lib/groff
Pliki dla systemu formatowania dokumentów GNU groff.
/usr/lib/uucp
Pliki dla uucp(1).
/usr/local
Tutaj zwykle trafiają programy instalowane lokalnie na maszynie.
/usr/local/bin
Trafiają tu binaria programów lokalnych.
/usr/local/doc
Lokalna dokumentacja.
/usr/local/etc
Pliki konfiguracyjne skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.
/usr/local/games
Binaria lokalnie zainstalowanych gier.
/usr/local/lib
Pliki skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.
/usr/local/lib<kwalifikator>
Te katalogi są wariantami /usr/local/lib w systemach obsługujących więcej niż jeden format binarny wymagający oddzielnych bibliotek (opcjonalny).
/usr/local/include
Pliki nagłówkowe lokalnego kompilatora C.
/usr/local/info
Strony info skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.
/usr/local/man
Strony podręcznika ekranowego skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.
/usr/local/sbin
Lokalnie instalowane programy do administracji systemem.
/usr/local/share
Dane lokalnych aplikacji, które mogą być dzielona między różnymi architekturami tego samego systemu operacyjnego.
/usr/local/src
Kod źródłowy programów instalowanych lokalnie.
/usr/man
Zastąpiony przez /usr/share/man.
/usr/sbin
Katalog zawierający pliki binarne programów do administracji systemem, które nie są potrzebne przy rozruchu, montowaniu /usr lub naprawie systemu.
/usr/share
Katalog zawierający podkatalogi ze specyficznymi danymi aplikacji, które mogą być dzielone między różnymi architekturami tego samego systemu operacyjnego. Często można tu znaleźć rzeczy, które wcześniej znajdowały się w /usr/doc lub /usr/lib, lub /usr/man.
/usr/share/color
Zawiera informacje o zarządzaniu kolorami np. profile kolorów International Color Consortium (ICC) (opcjonalny).
/usr/share/dict
Zawiera pliki z listami słów dla poprawiaczy pisowni (opcjonalny).
/usr/share/dict/words
Lista angielskich słów (opcjonalny).
/usr/share/doc
Dokumentacja zainstalowanych programów (opcjonalny).
/usr/share/games
Pliki ze statycznymi danymi gier z /usr/games (opcjonalny).
/usr/share/info
Znajdują się tutaj strony info (opcjonalny).
/usr/share/locale
Tutaj znajdują się informacje związane z ustawieniami regionalnymi (opcjonalny).
/usr/share/man
Trafiają tu strony podręcznika ekranowego, do odpowiednich katalogów, według sekcji podręcznika.
/usr/share/man/locale/man[1-9]
Te katalogi zawierają strony podręcznika w formacie źródłowym. Systemy, które używają jednego języka i zestawu znaków dla wszystkich stron podręcznika, mogą pominąć <locale>.
/usr/share/misc
Różnorodne dane, które mogą być dzielone między różnymi architekturami tego samego systemu operacyjnego.
/usr/share/nls
Katalogi wiadomości natywnego języka (opcjonalny).
/usr/share/ppd
Pliki definiujące drukarki Postscript - Postscript Printer Definition (PPD) (opcjonalny).
/usr/share/sgml
Pliki do SGML (opcjonalny).
/usr/share/sgml/docbook
DTD DocBook (opcjonalny).
/usr/share/sgml/tei
DTD TEI (opcjonalny).
/usr/share/sgml/html
DTD HTML (opcjonalny).
/usr/share/sgml/mathml
DTD MathML (opcjonalny).
/usr/share/terminfo
Baza danych terminfo (opcjonalny).
/usr/share/tmac
Makra troffa, które nie są dystrybuowane z groffem (opcjonalny).
/usr/share/xml
Pliki do XML (opcjonalny).
/usr/share/xml/docbook
DTD DocBook (opcjonalny).
/usr/share/xml/xhtml
DTD XHTML (opcjonalny).
/usr/share/xml/mathml
DTD MathML (opcjonalny).
/usr/share/zoneinfo
Pliki informacji o strefach czasowych (opcjonalny).
/usr/src
Pliki źródłowe różnych części systemu, dołączane do niektórych pakietów. Nie należy pracować tutaj nad swoimi własnymi projektami, ponieważ pliki w /usr powinny być tylko do odczytu z wyjątkiem sytuacji, gdy instalowane jest oprogramowanie (opcjonalny).
/usr/src/linux
Zawiera źródła jądra samego systemu operacyjnego. Niektóre dystrybucje umieszczają tu źródła domyślnie instalowanego jądra. Najprawdopodobniej powinieneś użyć innego katalogu do budowania własnego jądra.
/usr/tmp
Przestarzałe. Powinno być linkiem do /var/tmp. Ten link jest obecny tylko w celu zachowania kompatybilności i nie powinien być używany.
/var
Katalog zawierający pliki, które mogą zmieniać wielkość, takie jak logi i spoole.
/var/account
Dzienniki statystyk jądra (opcjonalny).
/var/adm
Ten katalog został zastąpiony przez /var/log i powinien być linkiem symbolicznym do /var/log.
/var/backups
Zarezerwowany z powodów historycznych.
/var/cache
Zbuforowane dane programów.
/var/cache/fonts
Lokalnie generowane fonty (opcjonalny).
/var/cache/man
Lokalnie formatowane strony podręcznika systemowego (opcjonalny).
/var/cache/www
Dane bufora lub proxy WWW (opcjonalny).
/var/cache/<pakiet>
Bufor dla danego pakietu (opcjonalny).
/var/catman/cat[1-9] lub /var/cache/man/cat[1-9]
Te katalogi przechowują preformatowane strony podręcznika ekranowego zgodnie z sekcją tego podręcznika. (Używanie preformatowanych stron podręcznika jest przestarzałe).
/var/crash
Zrzuty po awarii systemu (opcjonalny).
/var/cron
Zarezerwowany z powodów historycznych.
/var/games
Zmienne dane gier (opcjonalny).
/var/lib
Zmienne informacje programów.
/var/lib/color
Różne pliki zawierające informacje o zarządzaniu kolorami (opcjonalny).
/var/lib/hwclock
Katalog stanu do hwclock - zegara sprzętowego (opcjonalny)
/var/lib/misc
Różnorodne dane statusu.
/var/lib/xdm
Różne dane menedżera logowania X (opcjonalny).
/var/lib/<edytor>
Dane statusu i kopie zapasowe edytora (opcjonalny).
/var/lib/<nazwa>
Te katalogi muszą być używane do całej obsługi pakietów w dystrybucji.
/var/lib/<pakiet>
Dane statusu dla pakietów i podsystemów (opcjonalny).
/var/lib/<narzędzie_pakietów>
Pliki obsługi pakietowania (opcjonalny).
/var/local
Zmienne dane dla /usr/local.
/var/lock
Umieszczane są tu pliki blokad. Konwencja nazw plików blokad dla urządzeń to LCK..<urządzenie> gdzie <urządzenie>, to nazwa urządzenia w systemie plików. Użyty format to format plików blokad protokołu HDU UUCP, tj. pliki blokad zawierają PID jako dziesięciobajtowy numer dziesiętny w ASCII, plus znak nowej linii.
/var/log
Różne logi.
/var/opt
Zmienne dane dla /opt.
/var/mail
Skrzynki pocztowe użytkowników. Zastępuje /var/spool/mail.
/var/msgs
Zarezerwowany z powodów historycznych.
/var/preserve
Zarezerwowany z powodów historycznych.
/var/run
Różne pliki bieżące, np. pliki zawierające identyfikatory procesów (PID-y) i informację o zalogowanych użytkownikach (utmp). Pliki w tym katalogu są zwykle czyszczone przy starcie systemu.
/var/spool
Skolejkowane pliki różnych programów.
/var/spool/at
Kolejka zadań do at(1).
/var/spool/cron
Kolejka zadań do cron(8).
/var/spool/lpd
Kolejka plików do drukowania (opcjonalny).
/var/spool/lpd/printer
Kolejka do określonej drukarki (opcjonalny).
/var/spool/mail
Zastąpione przez /var/mail.
/var/spool/mqueue
Kolejka poczty wychodzącej (opcjonalny).
/var/spool/news
Katalog kolejki dla wiadomości (opcjonalny).
/var/spool/rwho
Kolejka plików do rwhod(8) (opcjonalny).
/var/spool/smail
Kolejka plików do dostarczyciela poczty smail(1).
/var/spool/uucp
Kolejka plików do uucp(1) (opcjonalny).
/var/tmp
Tak jak /tmp, ten katalog zawiera tymczasowe pliki przechowywane na czas nieokreślony.
/var/yp
Pliki baz danych do NIS, poprzednio zwanym Sun Yellow Pages (YP).

Standard hierarchii systemu plików (FHS), wersja 3.0, opublikowany 19 marca 2015 r.

Lista ta nie jest wyczerpująca; różne dystrybucje i systemy mogą być odmiennie skonfigurowane.

find(1), ln(1), proc(5), file-hierarchy(7), mount(8)

Standard hierarchii systemu plików

Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika są: Gwidon S. Naskrent <naskrent@hoth.amu.edu.pl>, Robert Luberda <robert@debian.org> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>

Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać zapoznając się z GNU General Public License w wersji 3 lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI.

Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej manpages-pl-list@lists.sourceforge.net.

2 maja 2024 r. Linux man-pages 6.9.1