.\" -*- coding: UTF-8 -*- .\" Copyright (c) 1993 by Thomas Koenig (ig25@rz.uni-karlsruhe.de) .\" .\" SPDX-License-Identifier: Linux-man-pages-copyleft .\" .\" Modified Sun Jul 25 11:05:58 1993 by Rik Faith (faith@cs.unc.edu) .\" Modified Sat Feb 10 16:18:03 1996 by Urs Thuermann (urs@isnogud.escape.de) .\" Modified Mon Jun 16 20:02:00 1997 by Nicolás Lichtmaier .\" Modified Mon Feb 6 16:41:00 1999 by Nicolás Lichtmaier .\" Modified Tue Feb 8 16:46:45 2000 by Chris Pepper .\" Modified Fri Sep 7 20:32:45 2001 by Tammy Fox .\"******************************************************************* .\" .\" This file was generated with po4a. Translate the source file. .\" .\"******************************************************************* .TH hier 7 "2 maja 2024 r." "Linux man\-pages 6.9.1" .SH NAZWA hier \- opis systemowej hierarchii plików .SH OPIS Typowy system linuksowy zawiera, między innymi, następujące katalogi: .TP \fI/\fP Katalog nadrzędny. Od niego to zaczyna się całe drzewo. .TP \fI/bin\fP Katalog zawierający programy wykonywalne potrzebne w trybie pojedynczego użytkownika oraz do podniesienia i naprawienia systemu. .TP \fI/boot\fP Zawiera statyczne pliki dla programu rozruchowego. Ten katalog zawiera tylko pliki potrzebne podczas procesu rozruchowego. Instalator mapowania i pliki konfiguracyjne powinny trafić do \fI/sbin\fP i \fI/etc\fP. Jądro systemu operacyjnego (np. initrd) muszą znajdować się w \fI/\fP lub \fI/boot\fP. .TP \fI/dev\fP Pliki urządzeń albo specjalne, odnoszące się do urządzeń fizycznych. Zobacz \fBmknod\fP(1). .TP \fI/etc\fP Zawiera pliki konfiguracyjne lokalne dla maszyny. Niektóre większe pakiety programów, jak X11, mogą mieć swoje własne katalogi poniżej \fIetc\fP. Pliki konfiguracyjne dla całego systemu można umieścić tu lub w \fI/usr/etc\fP. Niemniej jednak, programy powinny zawsze szukać tych plików w \fI/etc,\fP a Ty możesz umieścić linki do nich w \fI/usr/etc\fP. .TP \fI/etc/opt\fP Pliki konfiguracyjne dodatkowych aplikacji instalowanych w \fI/opt\fP specyficzne dla maszyny. .TP \fI/etc/sgml\fP Ten katalog zawiera pliki konfiguracyjne do SGML (opcjonalny). .TP \fI/etc/skel\fP Gdy stworzone zostaje nowe konto użytkownika, pliki z tego katalogu są zwykle kopiowane do katalogu domowego użytkownika. .TP \fI/etc/X11\fP Pliki konfiguracyjne dla systemu okienkowego X11 (opcjonalny). .TP \fI/etc/xml\fP Ten katalog zawiera pliki konfiguracyjne do XML (opcjonalny). .TP \fI/home\fP Na maszynach z katalogami domowymi dla użytkowników, katalogi te znajdują się zwykle poniżej tego katalogu, bezpośrednio lub nie. Struktura tego katalogu zależy od decyzji lokalnych administratorów (opcjonalny) .TP \fI/lib\fP Ten katalog powinien zawierać te biblioteki dynamiczne, które są konieczne do wystartowania systemu i uruchamiania komend z głównego systemu plików. .TP \fI/lib\fP Te katalogi są wariantami \fI/lib\fP w systemach obsługujących więcej niż jeden format binarny wymagający oddzielnych bibliotek (opcjonalny). .TP \fI/lib/modules\fP Ładowalne moduły jądra (opcjonalny). .TP \fI/lost+found\fP Katalog zawiera obiekty zgubione w systemie plików. Są to zwykle fragmenty plików naruszone na skutek uszkodzenia dysku lub awarii systemu. .TP \fI/media\fP Katalog zawiera punkty montowań dla wysuwalnych nośników takich jak płyty CD i DVD oraz nośniki USB. W systemach gdzie istnieje więcej niż jedno urządzenie do montowania określonego typu nośników, punkty montowania można tworzyć dodając cyfrę do dostępnego punktu montowania poczynając od "0", ale musi istnieć również nazwa niekwalifikowalna. .TP \fI/media/floppy\fP[\fI1\fP\-\fI9\fP] Stacja dyskietek (opcjonalny). .TP \fI/media/cdrom\fP[\fI1\fP\-\fI9\fP] Napęd CD\-ROM (opcjonalny). .TP \fI/media/cdrecorder\fP[\fI1\fP\-\fI9\fP] Nagrywarka CD (opcjonalny). .TP \fI/media/zip\fP[\fI1\fP\-\fI9\fP] Napęd zip (opcjonalny). .TP \fI/media/usb\fP[\fI1\fP\-\fI9\fP] Napęd USB (opcjonalny). .TP \fI/mnt\fP Katalog ten jest punktem montowania dla tymczasowo zamontowanych systemów plików. Niektóre dystrybucje umieszczają w \fI/mnt\fP podkatalogi z przeznaczeniem, że będą używane jako punkty montowania dla kilku tymczasowych systemów plików. .TP \fI/opt\fP Ten katalog powinien zawierać dodatkowe pakiety, które zawierają statyczne pliki. .TP \fI/proc\fP Jest to punkt montowania systemu plików \fIproc\fP, który dostarcza informacji o bieżących procesach i jądrze. Ów pseudosystem plików opisano w szczegółach w \fBproc\fP(5). .TP \fI/root\fP Tan katalog jest zwyczajowo katalogiem domowym użytkownika root (opcjonalny). .TP \fI/run\fP Katalog zawiera informacje opisujące system od momentu jego uruchomienia. Uprzednio rolę tę pełnił katalog \fI/var/run\fP i programy mogą go wciąż używać. .TP \fI/sbin\fP Tak jak \fI/bin\fP, ten katalog zawiera komendy potrzebne do wystartowania systemu, ale których zwykle nie wykonują normalni użytkownicy. .TP \fI/srv\fP Katalog ten zawiera dane specyficzne dla usług dostarczanych przez ten komputer. .TP \fI/sys\fP Jest to punkt montowania systemu plików sysfs, dostarczającego informacji o jądrze podobnie jak \fI/proc\fP, lecz lepiej usystematyzowanym, przestrzegający formalizmu infrastruktury kobject. .TP \fI/tmp\fP Katalog zawierający pliki tymczasowe, które może usunąć bez ostrzeżenia działające zadanie lub start systemu. .TP \fI/usr\fP Ten katalog jest zwykle montowany z oddzielnej partycji. Powinien on zawierać dzielone dane tylko do odczytu, tak że można go zamontować na różnych maszynach z zainstalowanym Linuksem. .TP \fI/usr/X11R6\fP System X\-Window, wersja 11, wydanie 6 (obecny w FHS 2.3, usunięty w FHS 3.0). .TP \fI/usr/X11R6/bin\fP Binaria należące do systemu X\-Window; często jest to link symboliczny z bardziej tradycyjnego \fI/usr/bin/X11\fP. .TP \fI/usr/X11R6/lib\fP Pliki danych skojarzone z systemem X\-Window. .TP \fI/usr/X11R6/lib/X11\fP Zawiera różne pliki potrzebne do uruchamiania X; często jest to link symboliczny z \fI/usr/lib/X11\fP. .TP \fI/usr/X11R6/include/X11\fP Zawiera pliki nagłówkowe potrzebne do kompilacji programów z użyciem systemu okienkowego X11. Często jest to link symboliczny z \fI/usr/include/X11\fP. .TP \fI/usr/bin\fP Jest to główny katalog programów wykonywalnych. Większość programów wykonywanych przez zwykłych użytkowników, które nie są potrzebne przy starcie lub naprawie systemu i które nie są instalowane lokalnie, powinna być umieszczona w tym katalogu .TP \fI/usr/bin/mh\fP Polecenia systemu obsługi poczty MH (opcjonalny). .TP \fI/usr/bin/X11\fP Tradycyjne miejsce na pliki wykonywalne X11; w Linuksie zwykle jest to link symboliczny do \fI/usr/X11R6/bin\fP. .TP \fI/usr/dict\fP Zastąpiony przez \fI/usr/share/dict\fP. .TP \fI/usr/doc\fP Zastąpiony przez \fI/usr/share/doc\fP. .TP \fI/usr/etc\fP Można tu umieścić całosystemowe pliki konfiguracyjne dzielone między kilkoma maszynami. Programy jednak powinny zawsze odwoływać się do tych plików używając katalogu \fI/etc.\fP Linki od plików w \fI/etc\fP powinny wskazywać na odpowiednie pliki w \fI/usr/etc\fP. .TP \fI/usr/games\fP Binaria gier i programów edukacyjnych (opcjonalny). .TP \fI/usr/include\fP Pliki nagłówkowe dla kompilatora C. .TP \fI/usr/include/bsd\fP Pliki nagłówkowe zapewniające kompatybilność z BSD (opcjonalny). .TP \fI/usr/include/X11\fP Pliki nagłówkowe dla kompilatora C i systemu X\-Window. Jest to zwykle link symboliczny do \fI/usr/X11R6/include/X11\fP. .TP \fI/usr/include/asm\fP Pliki nagłówkowe deklarujące niektóre funkcje asemblera. W przeszłości był to link symboliczny do \fI/usr/src/linux/include/asm\fP. .TP \fI/usr/include/linux\fP Zawiera informacje, które mogą zmieniać się jednego wydania systemu na drugie i kiedyś był on linkiem symbolicznym do \fI/usr/src/linux/include/linux\fP, żeby otrzymywać informacje specyficzne dla systemu operacyjnego. .IP (Uwaga: pliki nagłówkowe powinny działać poprawnie zarówno z bieżącą biblioteką libc jak i w przestrzeni użytkownika. Jednakże źródła jądra Linuksa nie są przeznaczone do użytku z programami użytkownika i nic nie wiedzą o libc, zainstalowanej w systemie. Jest bardzo prawdopodobne, że pewne rzeczy przestaną działać, jeżeli \fI/usr/include/asm\fP i \fI/usr/include/linux\fP będą prowadziły do losowego drzewa źródeł jądra. Systemy Debiana nie robią tego i używają nagłówków ze znanej, dobrej wersji jądra, dostarczonych przez pakiet libc*\-dev). .TP \fI/usr/include/g++\fP Pliki nagłówkowe do użytku z kompilatorem GNU C++. .TP \fI/usr/lib\fP Biblioteki obiektowe, w tym dynamiczne, plus parę plików wykonywalnych, zwykle niewywoływanych bezpośrednio. Bardziej skomplikowane programy mogą tu posiadać całe podkatalogi. .TP \fI/usr/libexec\fP Katalog zawierający pliki binarne do użytku wewnętrznego, które nie są przeznaczone do wykonywania przez użytkowników powłoki lub skrypty. .TP \fI/usr/lib\fP Te katalogi są wariantami \fI/usr/lib\fP w systemach obsługujących więcej niż jeden format binarny wymagający oddzielnych bibliotek, z tym wyjątkiem, że dowiązanie symboliczne \fI/usr/lib\fPkwalifikator\fI/X11\fP nie jest wymagane (opcjonalny). .TP \fI/usr/lib/X11\fP Zwykłe miejsce dla plików danych skojarzonych z programami X\-owymi, oraz pliki konfiguracyjne dla systemu X. W Linuksie, zwykle jest to link symboliczny do \fI/usr/X11R6/lib/X11\fP. .TP \fI/usr/lib/gcc\-lib\fP Zawiera pliki wykonywalne i nagłówkowe dla kompilatora GNU C \fBgcc\fP(1). .TP \fI/usr/lib/groff\fP Pliki dla systemu formatowania dokumentów GNU groff. .TP \fI/usr/lib/uucp\fP Pliki dla \fBuucp\fP(1). .TP \fI/usr/local\fP Tutaj zwykle trafiają programy instalowane lokalnie na maszynie. .TP \fI/usr/local/bin\fP Trafiają tu binaria programów lokalnych. .TP \fI/usr/local/doc\fP Lokalna dokumentacja. .TP \fI/usr/local/etc\fP Pliki konfiguracyjne skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami. .TP \fI/usr/local/games\fP Binaria lokalnie zainstalowanych gier. .TP \fI/usr/local/lib\fP Pliki skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami. .TP \fI/usr/local/lib\fP Te katalogi są wariantami \fI/usr/local/lib\fP w systemach obsługujących więcej niż jeden format binarny wymagający oddzielnych bibliotek (opcjonalny). .TP \fI/usr/local/include\fP Pliki nagłówkowe lokalnego kompilatora C. .TP \fI/usr/local/info\fP Strony info skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami. .TP \fI/usr/local/man\fP Strony podręcznika ekranowego skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami. .TP \fI/usr/local/sbin\fP Lokalnie instalowane programy do administracji systemem. .TP \fI/usr/local/share\fP Dane lokalnych aplikacji, które mogą być dzielona między różnymi architekturami tego samego systemu operacyjnego. .TP \fI/usr/local/src\fP Kod źródłowy programów instalowanych lokalnie. .TP \fI/usr/man\fP Zastąpiony przez \fI/usr/share/man\fP. .TP \fI/usr/sbin\fP Katalog zawierający pliki binarne programów do administracji systemem, które nie są potrzebne przy rozruchu, montowaniu \fI/usr\fP lub naprawie systemu. .TP \fI/usr/share\fP Katalog zawierający podkatalogi ze specyficznymi danymi aplikacji, które mogą być dzielone między różnymi architekturami tego samego systemu operacyjnego. Często można tu znaleźć rzeczy, które wcześniej znajdowały się w \fI/usr/doc\fP lub \fI/usr/lib\fP, lub \fI/usr/man\fP. .TP \fI/usr/share/color\fP Zawiera informacje o zarządzaniu kolorami np. profile kolorów International Color Consortium (ICC) (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/dict\fP Zawiera pliki z listami słów dla poprawiaczy pisowni (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/dict/words\fP Lista angielskich słów (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/doc\fP Dokumentacja zainstalowanych programów (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/games\fP Pliki ze statycznymi danymi gier z \fI/usr/games\fP (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/info\fP Znajdują się tutaj strony info (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/locale\fP Tutaj znajdują się informacje związane z ustawieniami regionalnymi (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/man\fP Trafiają tu strony podręcznika ekranowego, do odpowiednich katalogów, według sekcji podręcznika. .TP \fI/usr/share/man/\fPlocale\fI/man\fP[\fI1\fP\-\fI9\fP] Te katalogi zawierają strony podręcznika w formacie źródłowym. Systemy, które używają jednego języka i zestawu znaków dla wszystkich stron podręcznika, mogą pominąć . .TP \fI/usr/share/misc\fP Różnorodne dane, które mogą być dzielone między różnymi architekturami tego samego systemu operacyjnego. .TP \fI/usr/share/nls\fP Katalogi wiadomości natywnego języka (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/ppd\fP Pliki definiujące drukarki Postscript \- Postscript Printer Definition (PPD) (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/sgml\fP Pliki do SGML (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/sgml/docbook\fP DTD DocBook (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/sgml/tei\fP DTD TEI (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/sgml/html\fP DTD HTML (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/sgml/mathml\fP DTD MathML (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/terminfo\fP Baza danych terminfo (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/tmac\fP Makra troffa, które nie są dystrybuowane z groffem (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/xml\fP Pliki do XML (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/xml/docbook\fP DTD DocBook (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/xml/xhtml\fP DTD XHTML (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/xml/mathml\fP DTD MathML (opcjonalny). .TP \fI/usr/share/zoneinfo\fP Pliki informacji o strefach czasowych (opcjonalny). .TP \fI/usr/src\fP Pliki źródłowe różnych części systemu, dołączane do niektórych pakietów. Nie należy pracować tutaj nad swoimi własnymi projektami, ponieważ pliki w /usr powinny być tylko do odczytu z wyjątkiem sytuacji, gdy instalowane jest oprogramowanie (opcjonalny). .TP \fI/usr/src/linux\fP Zawiera źródła jądra samego systemu operacyjnego. Niektóre dystrybucje umieszczają tu źródła domyślnie instalowanego jądra. Najprawdopodobniej powinieneś użyć innego katalogu do budowania własnego jądra. .TP \fI/usr/tmp\fP Przestarzałe. Powinno być linkiem do \fI/var/tmp\fP. Ten link jest obecny tylko w celu zachowania kompatybilności i nie powinien być używany. .TP \fI/var\fP Katalog zawierający pliki, które mogą zmieniać wielkość, takie jak logi i spoole. .TP \fI/var/account\fP Dzienniki statystyk jądra (opcjonalny). .TP \fI/var/adm\fP Ten katalog został zastąpiony przez \fI/var/log\fP i powinien być linkiem symbolicznym do \fI/var/log\fP. .TP \fI/var/backups\fP Zarezerwowany z powodów historycznych. .TP \fI/var/cache\fP Zbuforowane dane programów. .TP \fI/var/cache/fonts\fP Lokalnie generowane fonty (opcjonalny). .TP \fI/var/cache/man\fP Lokalnie formatowane strony podręcznika systemowego (opcjonalny). .TP \fI/var/cache/www\fP Dane bufora lub proxy WWW (opcjonalny). .TP \fI/var/cache/\fP Bufor dla danego pakietu (opcjonalny). .TP \fI/var/catman/cat\fP[\fI1\fP\-\fI9\fP] lub \fI/var/cache/man/cat\fP[\fI1\fP\-\fI9\fP] Te katalogi przechowują preformatowane strony podręcznika ekranowego zgodnie z sekcją tego podręcznika. (Używanie preformatowanych stron podręcznika jest przestarzałe). .TP \fI/var/crash\fP Zrzuty po awarii systemu (opcjonalny). .TP \fI/var/cron\fP Zarezerwowany z powodów historycznych. .TP \fI/var/games\fP Zmienne dane gier (opcjonalny). .TP \fI/var/lib\fP Zmienne informacje programów. .TP \fI/var/lib/color\fP Różne pliki zawierające informacje o zarządzaniu kolorami (opcjonalny). .TP \fI/var/lib/hwclock\fP Katalog stanu do hwclock \- zegara sprzętowego (opcjonalny) .TP \fI/var/lib/misc\fP Różnorodne dane statusu. .TP \fI/var/lib/xdm\fP Różne dane menedżera logowania X (opcjonalny). .TP \fI/var/lib/\fP Dane statusu i kopie zapasowe edytora (opcjonalny). .TP \fI/var/lib/\fP Te katalogi muszą być używane do całej obsługi pakietów w dystrybucji. .TP \fI/var/lib/\fP Dane statusu dla pakietów i podsystemów (opcjonalny). .TP \fI/var/lib/\fP Pliki obsługi pakietowania (opcjonalny). .TP \fI/var/local\fP Zmienne dane dla \fI/usr/local\fP. .TP \fI/var/lock\fP Umieszczane są tu pliki blokad. Konwencja nazw plików blokad dla urządzeń to \fILCK..\fP gdzie \fI\fP, to nazwa urządzenia w systemie plików. Użyty format to format plików blokad protokołu HDU UUCP, tj. pliki blokad zawierają PID jako dziesięciobajtowy numer dziesiętny w ASCII, plus znak nowej linii. .TP \fI/var/log\fP Różne logi. .TP \fI/var/opt\fP Zmienne dane dla \fI/opt\fP. .TP \fI/var/mail\fP Skrzynki pocztowe użytkowników. Zastępuje \fI/var/spool/mail\fP. .TP \fI/var/msgs\fP Zarezerwowany z powodów historycznych. .TP \fI/var/preserve\fP Zarezerwowany z powodów historycznych. .TP \fI/var/run\fP Różne pliki bieżące, np. pliki zawierające identyfikatory procesów (PID\-y) i informację o zalogowanych użytkownikach \fI(utmp)\fP. Pliki w tym katalogu są zwykle czyszczone przy starcie systemu. .TP \fI/var/spool\fP Skolejkowane pliki różnych programów. .TP \fI/var/spool/at\fP Kolejka zadań do \fBat\fP(1). .TP \fI/var/spool/cron\fP Kolejka zadań do \fBcron\fP(8). .TP \fI/var/spool/lpd\fP Kolejka plików do drukowania (opcjonalny). .TP \fI/var/spool/lpd/printer\fP Kolejka do określonej drukarki (opcjonalny). .TP \fI/var/spool/mail\fP Zastąpione przez \fI/var/mail\fP. .TP \fI/var/spool/mqueue\fP Kolejka poczty wychodzącej (opcjonalny). .TP \fI/var/spool/news\fP Katalog kolejki dla wiadomości (opcjonalny). .TP \fI/var/spool/rwho\fP Kolejka plików do \fBrwhod\fP(8) (opcjonalny). .TP \fI/var/spool/smail\fP Kolejka plików do dostarczyciela poczty \fBsmail(1)\fP. .TP \fI/var/spool/uucp\fP Kolejka plików do \fBuucp\fP(1) (opcjonalny). .TP \fI/var/tmp\fP Tak jak \fI/tmp\fP, ten katalog zawiera tymczasowe pliki przechowywane na czas nieokreślony. .TP \fI/var/yp\fP Pliki baz danych do NIS, poprzednio zwanym Sun Yellow Pages (YP). .SH STANDARDY .UR https://refspecs.linuxfoundation.org/fhs.shtml Standard hierarchii systemu plików (FHS), wersja 3.0 .UE , opublikowany 19 marca 2015 r. .SH USTERKI Lista ta nie jest wyczerpująca; różne dystrybucje i systemy mogą być odmiennie skonfigurowane. .SH "ZOBACZ TAKŻE" \fBfind\fP(1), \fBln\fP(1), \fBproc\fP(5), \fBfile\-hierarchy\fP(7), \fBmount\fP(8) .P Standard hierarchii systemu plików .PP .SH TŁUMACZENIE Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika są: Gwidon S. Naskrent , Robert Luberda i Michał Kułach . .PP Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać zapoznając się z .UR https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html GNU General Public License w wersji 3 .UE lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI. .PP Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej .MT manpages-pl-list@lists.sourceforge.net .ME .