VIM(1) General Commands Manual VIM(1) AD vim - Vi IMproved, bir programcinin metin duzenleyicisi OZET vim [secenekler] [dosya ..] vim [secenekler] - vim [secenekler] -t etiket vim [secenekler] -q [hatadosyasi] ex view gvim gview evim eview rvim rview rgvim rgview TANIM Vim, Vi ile yukariya dogru uyumlu olan bir metin duzenleyicisidir. Her tur duz metni duzenlemede kullanilabilir. Ozellikle programlari duzenlemede yararlidir. Vi uzerine yapilmis bircok gelistirme ve iyilestirmeyi icerir: Cok duzeyli geri alma, coklu pencereler ve arabellekler, sozdizim vurgulama, komut satiri duzenleme, dosya adi tamamlama, cevrimici yardim, gorsel secim vb. Vim ve Vi arasindaki degisikliklerin bir ozeti icin ":help vi_diff.txt" dosyasina bir goz atin. Vim'i calistirirken gerekli olan yardimin cogu cevrimici yardim sisteminden elde edilebilir. Bunun icin ":help" komutunu kullanabilirsiniz. Asagida CEVRIMICI YARDIM bolumune bakin. Genelde Vim tek bir dosyayi duzenlemek icin su komutla calistirilir: vim dosya Biraz daha acacak olursak: vim [secenekler] [dosyalistesi] Eger dosya listesi saglanmamissa duzenleyici bos bir arabellek acar. Bunun disinda asagidaki dort secenekten bir tanesi de bir veya birden cok dosyayi duzenlemek icin kullanilabilir. dosya .. Dosya adlarinin bir listesi. Bunlardan ilki ekrana getirilip arabellege yuklenir. Imlec arabellegin ilk satirinda konumlandirilir. Diger dosyalara ":next" komutu ile gecebilirsiniz. Adi tire ile baslayan bir dosyayi duzenlemek icin dosya listesinin basina "--" koyun. - Duzenlenecek dosya stdin'den okunur. Komutlar bir tty olmasi gereken stderr'den okunur. -t {etiket} Duzenlenecek dosya ve bu dosyanin baslangic imlec konumu bir "etiket"e dayanir, bir tur biraktiginiz konumu belirten bir ayrac gibi. Etiket dosyasinda {etiket} aranir, iliskin dosya su anki dosya olur ve iliskin komut calistirilir. Bu genelde C programlari icin kullanilir, {etiket} bu durumda bir islev olabilir. Bunun sonucunda bu islevi iceren dosya o anki dosya olur ve imlec bu islevin baslangicina konumlandirilir. Ek bilgi icin: ":help tag-commands". -q [hatadosyasi] Hizli duzelt kipinde baslat [hatadosyasi] okunur ve ilk hata goruntulenir. Eger [hatadosyasi] saglanmazsa dosya adi 'errorfile' seceneginden alinir (ontanimli olarak Amiga icin "AztecC.Err", diger sistemlerde "errors.err"). Sonraki hatalara ":cn" komutu ile gecilebilir. Ek bilgi icin: ":help quickfix". Vim girilen komutun adina gore degisik bicimde davranir (calistirilabilir hala ayni dosya olarak kalabilir). vim "Normal" kip, standart calisma bicimi. ex Ex kipinde baslat. "-e" degiskeni ile de baslatilabilir. Normal kipe ":vi" komutu ile gecilebilir. view Saltokunur kipte baslat. Bu kipte dosya yazimina izin verilmez. "-R" degiskeni ile de baslatilabilir. gvim gview Grafik arabirim surumu. Yeni bir pencere acar. "-g" degiskeni ile de baslatilabilir. evim eview Kolay kipte baslatilan grafik arabirim surumu. Yeni bir pencere acar. "-y" degiskeni ile de baslatilabilir. rvim rview rgvim rgview Yukaridaki ile ayni, ancak sinirlamalar icerir. Kabuk komutlari calistirilamaz veya Vim askiya alinamaz. "-Z" degiskeni ile de baslatilabilir. SECENEKLER Secenekler bir sira gozetmeksizin dosya adlarindan once veya sonra kullanilabilir. Herhangi bir degisken icermeyen secenekler bir tirenin ardinda siralanabilir. +[num] Ilk dosya icin imlec "num" satirinda konumlandirilacaktir. Eger "num" eksikse imlec en son satirda baslar. +/{dizge} Ilk dosya icin imlec {dizgi}'nin ilk eslesmesinin oldugu satirda konumlandirilacaktir. Kullanilabilir arama dizgileri icin ":help search-pattern" yazin. +{komut} -c {komut} Ilk dosya okunduktan sonra {komut} calistirilir. {komut} bir Ex komutu olarak isletilir. Eger {komut} bosluk iceriyorsa cift tirnak icerisine alinmalidir (bu kullanilan kabuga baglidir). Ornek: vim "+set si" main.c Not: 10 taneye kadar "+" veya "-c" komutu kullanabilirsiniz. -S {dosya} Ilk dosya okunduktan sonra {dosya} kaynak alinir. -c "source {dosya}" bu komutun esdegeridir. {dosya}, '-' ile baslayamaz. Eger {dosya} saglanmazsa "Session.vim" kullanilir (yalnizca -S son degisken olarak kullanildiginda ise yarar). --cmd {komut} "-c" komutu gibi, ancak komut herhangi bir vimrc dosyasini isletmeden once calistirilir. "-c" komutundan bagimsiz olarak bu komutlardan 10 taneye kadar calistirabilirsiniz. -A Eger Vim sagdan sola yazilan dosyalari ve Arapca klavye dizilimini kullanabilmesi icin ARAPCA destegi ile derlenmise bu secenek Vim'i Arapca kipinde baslatir ('arabic' secenegi acilir). Aksi durumda Vim hata verip cikar. -b Ikili kip. Bir calistirilabiliri veya ikili dosyayi duzenlemeye olanacak saglayacak birkac secenek ayarlanir. -C Uyumlu kip. 'compatible' secenegini ayarlar. Bu kipte Vim bir .vimrc dosyasi var olsa bile genelde Vi gibi davranir. -d Karsilastirma kipinde baslat. Bir, iki, uc veya dort adet dosya adi degiskeni olmalidir. Vim butun dosyalari yan yana acar ve aralarindaki degisiklikleri gosterir. vimdiff(1) gibi calisir. -d {aygit} {aygit}'i bir ucbirim olarak kullanmak icin acar. Yalnizca Amiga'da calisir. Ornek: "-d con:20/30/600/150". -D Hata ayiklama kipi. Bir betigin ilk komutunu calistirirken hata ayiklama kipine gecer. -e Vim'i Ex kipinde baslatir, "ex" calistirilabiliri ile ayni islevi gorur. -E Vim'i gelistirilmis Ex kipinde baslatir, "exim" calistirilabiliri ile ayni islevi gorur. -f Onplan. Grafik arabirim surumu icin Vim basladigi kabuktan ayrilmayacak ve kendisini catallamayacaktir. Amiga'da, Vim yeni bir pencere acmak icin yeniden baslatilmaz. Bu secenek Vim duzenleme oturumunun bitmesini bekleyecek bir program tarafindan baslatildiginda kullanilmalidir (orn. mail). Amiga'da ":sh" ve ":!" komutlari calismayacaktir. --nofork Onplan. Grafik arabirim surumu icin Vim basladigi kabuktan ayrilmayacak ve kendisini catallamayacaktir. -F Eger Vim sagdan sola yazilan dosyalari ve Farsca klavye dizilimini kullanabilmesi icin FKMAP destegi ile derlenmisse, bu secenek Vim'i Farsca kipinde baslatir ('fkmap' ve 'rightleft' secenekleri acilir). Aksi durumda Vim hata verip cikar. -g Eger Vim grafik arabirim destegi ile derlenmisse bu secenek grafik arabirimi calistirir. Eger grafik arabirim destegi eklenmemisse Vim hata verir ve cikar. -h Komut satiri degiskenleri ve secenekleri uzerine biraz yardim saglar. Bu komuttan sonra Vim cikar. -H Eger Vim sagdan sola yazilan dosyalari ve Ibranca klavye dizilimini kullanabilmesi icin RIGHTLEFT destegi ile derlenmisse, bu secenek Vim'i Ibranca kipinde baslatir ('hkmap' ve 'rightleft' secenekleri acilir). Aksi durumda Vim hata verir ve cikar. -i {viminfo} Ontanimli "~/.viminfo" dosyasi yerine kullanilacak olan viminfo dosyasini belirtmek icin kullanilir. Bu komut ayni zamanda viminfo kullanimini atlamak icin de kullanilabilir. Bunun icin dosya adi yerine "NONE" vermeniz yeterlidir. -L -r ile ayni. -l Lisp kipi. Bu degisken 'lisp' ve 'showmatch' seceneklerini acar. -m Dosya yazma secenegi kapalidir. 'write' secenegini sifirlar. Arabellegi hala degistirebilirsiniz, ancak dosyayi yazmak olanakli degildir. -M Degisikliklere izin verilmez. 'modifiable' ve 'write' secenekleri kapatilir, boylece degisiklik yapilamaz ve dosyalar yazilamaz. Bu secenekleri yeniden acip degisiklik yapmayi etkinlestirebilirsiniz. -N Uyumsuz kip. 'no-compatible' secenegini sifirlar. Bu secenekle birlikte Vim biraz daha duzgunce calisir, ancak bir .vimrc dosyasi olmamasina ragmen Vi ile daha az uyumludur. -n Bir takas dosyasi kullanilmaz. Cokme sonrasi kurtarma olanakli olmayacaktir. Eger cok yavas bir ortamda dosya calisiyorsaniz (orn. disket) yararli olabilir. ":set uc=0" ile de yapilabilir. Geri almak icin ":set uc=200" yapin. -nb NetBeans icin bir duzenleyici sunucusu olur. Ayrintilar icin belgelere bakin. -o[N] N sayida pencereyi ust uste acar. N verilmezse, her dosya icin bir pencere acar. -O[N] N sayida pencereyi yan yana acar. N verilmezse, her dosya icin bir pencere acar. -p[N] N sayida sekme acar. N verilmezse, her dosya icin bir sekme acar. -R Saltokunur kip. 'readonly' secenegi acilir. Arabellegi hala degistirebilirsiniz, ancak yanlislikla dosyanin uzerine yazmaktan sizi korur. Dosyanin uzerine yazmak istemiyorsaniz, Ex komutuna bir unlem imi ekleyin, orn. ":w!". -R secenegi ayni zamanda -n secenegini de uygular (yukarida bakin). 'readonly' secenegi ":set noro" ile sifirlanabilir. Ek bilgi icin: ":help 'readonly'". -r Takas dosyalarini icerdikleri kurtarma bilgilerini gosterecek bicimde listeler. -r {dosya} Kurtarma kipi. Cokmus bir duzenleme oturumunu takas dosyasini kullanarak kurtarir. Takas dosyasi dosya ile ayni ada iye olup sonuna ".swp" eklenmistir. Ek bilgi icin: ":help recovery". -s Sessiz kip. Yalnizca "Ex" olarak baslatildiginda veya "-e" secenegi "-s" seceneginden once verildiginde calisir. -s {betikgir} {betikgir} betik dosyasi okunur. Dosyadaki karakterler onlari siz girmissiniz gibi kabul edilir. Aynisi ":source! {betikgir}" komutu ile de gerceklestirilebilir. Eger dosyanin sonuna duzenleyici cikmadan once gelinirse, sonraki karakterler klavyeden okunur. -T {ucbirim} Vim'e kullandiginiz ucbirimin adini soyler. Yalnizca kendiliginden okunamazsa gereklidir. Vim'in tanidigi bir ucbirim olmalidir veya termcap veya terminfo dosyasinda tanimli olmalidir. -u {vimrc} Ilklendirme icin {vimrc} dosyasindaki komutlari kullan. Diger tum ilklendirmeler atlanir. Bunu ozel turde dosyalari duzenlemek icin kullanin. Dosya adi olarak "NONE" verilirse tum ozellestirmeler atlanir. Ek bilgi icin vim icinde ":help initialization" bolumune bakin. -U {gvimrc} Grafik arabirim ilklendirmesi icin {gvimrc} dosyasindaki komutlara bakin. Diger tum grafik arabirim ilklendirmeleri atlanir. Dosya adi olarak "NONE" verilirse tum ozellestirmeler atlanir. Ek bilgi icin vim icinde ":help gui-init" bolumune bakin. -V[N] Sozlu anlatim. Hangi dosyalarin kaynak alindigini ve viminfo dosyasindan nelerin okundugunu yazdirir. 'verbose' icin istege bagli N secenegi kullanilabilir. Ontanimli sayi 10'dur. -v Vim'i "vi" yazarak baslatirmis gibi Vi kipinde baslatir. Bu yalnizca calistirilabilir "ex" oldugunda bir ise yarar. -w {betikcik} Girdiginiz tum karakterler siz Vim'den cikana degin {betikcik} dosyasinda saklanir. Bu "vim -s" veya ":source" komutu ile kullanilacak bir betik yaratmaya yarar. Eger {betikcik} dosyasi varsa karakterler dosyaya eklenir. -W {betikcik} -w gibi, ancak var olan bir dosyanin uzerine yazar. -x Dosya yazarken sifreleme kullanir. Bir sifre girmeniz istenecektir. -X X sunucusuna baglanmaz. Vim'in ucbirimde baslama suresini azaltir ancak pencere basligi ve pano kullanilamaz. -y Vim'i "evim" veya "eview" yazarak baslatirmis gibi kolay kipte baslatir. Vim'i diger tikla ve yaz duzenleyicileri gibi calistirir. -Z Kisitli kip. Program "r" yazarak baslatilmis gibi davranir. -- Seceneklerin bittigini belirtir. Bundan sonraki degiskenler artik bir dosya adi olarak isletilir. Ayni zamanda '-' ile baslayan bir dosyayi tanitmak icin de kullanilabilir. --echo-wid Yalnizca GTK grafik arabirimi: Pencere numarasini stdout'a yankila. --help Yardim iletisini yazdirir ve cikar, "-h" gibi. --literal Dosya adi degiskenlerini gercek anlamda islet, joker karakterlerini genisletme. Bunun kabugun karakterleri kendiliginden genislettigi Unix'te bir etkisi bulunmamaktadir. --noplugin Eklentileri yukleme. "-u NONE" da ayni islevi gorur. --remote Bir Vim sunucusuna baglan ve geri kalan degiskenlerde belirtilen dosyalari duzenle. Eger bir sunucu bulunamazsa bir uyari verilir ve dosyalar su anki Vim'de duzenlenir. --remote-expr {ifade} Bir Vim sunucusuna baglan ve {ifade}'yi degerlendirip sonucu stdout'a yazdir. --remote-send {anahtarlar} Bir Vim sunucusuna baglan ve ona {anahtarlar} gonder. --remote-silent --remote gibi, ancak bir sunucu bulunamazsa uyari vermez. --remote-wait --remote gibi, ancak Vim dosyalar duzenlenene kadar cikmaz. --remote-wait-silent --remote-wait gibi, ancak bir sunucu bulunamazsa uyari vermez. --serverlist Bulunabilecek butun Vim sunucularini listeler. --servername {ad} {ad}'i bir sunucu adi olarak kullanir. Bir --remote degiskeni ve baglanacagi sunucunun adi ile kullanilmadigi surece su anki Vim icin kullanilir. --socketid {id} Yalnizca GTK grafik arabirimi: GtkPlug mekanizmasini kullanarak gvim'i baska bir pencerede calistir. --version Surum bilgisini yazdirir ve cikar. CEVRIMICI YARDIM Vim icinde ":help" yazarak baslayin. Belirli bir konu uzerine yardim almak icin ":help subject" yazin. Ornegin: "ZZ" komutu uzerine bilgi almak icin ":help ZZ" yazin. ve CTRL-D kullanarak konulari tamamlayin (":help cmdline-completion"). Bir konumdan digerini atlamak icin etiketler mevcuttur (bir tur kopru gibi), ek bilgi icin ":help"). Tum belgelendirmeyi bu bicimde okuyabilirsiniz, ornegin: ":help syntax.txt". ":help syntax.txt". DOSYALAR /usr/share/vim/vim91/doc/*.txt Vim belgelendirme dosyalari. Tum listeyi gormek icin ":help doc-file-list" yazin. /usr/share/vim/vim91/doc/tags Belgelendirme icinde veri bulmak icin kullanilan etiketler dosyasi. /usr/share/vim/vim91/syntax/syntax.vim Sistem geneli sozdizim ilklendirmeleri. /usr/share/vim/vim91/syntax/*.vim Programlama dilleri icin sozdizim dosyalari. /etc/vimrc Sistem geneli Vim ilklendirmeleri. ~/.vimrc Sizin kisisel Vim ilklendirmeleriniz. /etc/gvimrc Sistem geneli gvim ilklendirmeleri. ~/.gvimrc Sizin kisisel gvim ilklendirmeleriniz. /usr/share/vim/vim91/optwin.vim ":options" komutu icin kullanilan betik, gorsel secenek ayarlari. /usr/share/vim/vim91/menu.vim gvim icin sistem geneli menu ilklendirmeleri. /usr/share/vim/vim91/bugreport.vim Hata raporu olusturmak icin kullanilan betik. Ek bilgi icin: ":help bugs". /usr/share/vim/vim91/filetype.vim Dosya turunu adindan taniyan betik. Ek bilgi icin: ":help 'filetype'". /usr/share/vim/vim91/scripts.vim Dosya turunu iceriginden taniyan betik. Ek bilgi icin: ":help 'filetype'". /usr/share/vim/vim91/print/*.ps PostScript yazdirmasi icin kullanilan dosyalar. En guncel bilgiler icin VIM ana sayfasini ziyaret edin: AYRICA BAKINIZ vimtutor(1) YAZAR Vim'in buyuk cogunlugu Bram Moolenaar tarafindan baskalarinin kayda deger yardimlariyla yazilmistir. Ek bilgi icin Vim icinde ":help credits" yazin. Vim Stevie tabanlidir, yazarlari: Tim Thompson, Tony Andrews ve G.R. (Fred) Walter. Orijinal koddan geriye pek bir sey kalmadigini soylemek yanlis olmaz. HATALAR Bilinen hatalarin bir listesi icin ":help todo" yazin. Unutmayin ki, baskalari tarafindan hata olarak degerlendirilebilecek konularin bir cogu Vi'nin davranislarina sadik kalinmasi nedeniyle vardir. Yine de bazi seylerin "Vi bunu degisik bicimde yapiyor" diye hata olabilecegini dusunuyorsaniz, "vi_diff.txt" dosyasini dikkatle okuyun (veya Vim icinde :help vi_diff.txt yazin. Ek olarak 'compatible' ve 'cpoptions' seceneklerine de bakabilirsiniz. 11 Nisan 2006 VIM(1)