NAZWA

inode - informacja o i-węźle pliku

OPIS

Każdy plik posiada i-węzeł z metadanymi o pliku. Aplikacja może pobrać te metadane za pomocą stat(2) (lub powiązanych wywołań), które zwraca strukturę stat albo za pomocą statx(2), które zwraca strukturę statx.

Poniższa lista zawiera informacje zwykle dostępne w i-węźle pliku lub z nim powiązane, wraz z nazwami pól struktur zwracanych przez stat(2) i statx(2):

Urządzenie, na którym występuje i-węzeł

stat.st_dev; statx.stx_dev_minor i statx.stx_dev_major

Każdy i-węzeł (oraz powiązany plik) występuje w systemie plików umieszczonym na urządzeniu. Urządzenie jest identyfikowane przez zestaw: identyfikatora głównego (opisującego ogólną klasę urządzenia) oraz identyfikatora pobocznego (opisującego konkretne wystąpienie w klasie ogólnej).

Numer i-węzła

stat.st_ino; statx.stx_ino

Każdy plik w systemie plików posiada unikatowy numer i-węzła. Numery i-węzłów są jednak unikatowe tylko w zakresie danego systemu plików (tj. ten sam numer i-węzła może być używany w różnych systemach plików, co stanowi powód, dla którego dowiązania zwykłe nie mogą wykraczać poza swój system plików). To pole zawiera numer i-węzła pliku.

Typ i tryb pliku

stat.st_mode; statx.stx_mode

Zob. opis typu i trybu pliku, poniżej.

Liczba dowiązań

stat.st_nlink; statx.stx_nlink

Pole zawiera liczbę dowiązań zwykłych (twardych) do pliku. Dodatkowe dowiązania do istniejącego pliku tworzy się za pomocą link(2).

Identyfikator użytkownika

stat.st_uid; statx.stx_uid

Pole zapisuje identyfikator użytkownika właściciela pliku. W przypadku nowo tworzonych plików, identyfikatorem użytkownika w pliku będzie efektywny identyfikator użytkownika tworzącego procesu. Identyfikator użytkownika pliku można zmienić za pomocą chown(2).

Identyfikator grupy

stat.st_gid; statx.stx_gid

I-węzeł zapisuje identyfikator grupy właściciela pliku. W przypadku nowo tworzonych plików, identyfikator grupy pliku jest albo identyfikatorem grupy katalogu nadrzędnego albo efektywnym identyfikatorem grupy procesu tworzącego, w zależności od tego, czy bit ustawienia grupy podczas wykonania (sgid) jest ustawiony na katalogu nadrzędnym (zob. niżej). Identyfikator grupy pliku można zmienić za pomocą chown(2).

Urządzenie reprezentowane przez ten i-węzeł

stat.st_rdev; statx.stx_rdev_minor i statx.stx_rdev_major

Jeśli ten plik (i-węzeł) reprezentuje urządzenie, to i-węzeł zapisuje główny i poboczny identyfikator tego urządzenia.

Rozmiar pliku

stat.st_size; statx.stx_size

To pole ujawnia rozmiar pliku (jeśli jest zwykłym plikiem lub dowiązaniem symbolicznym) w bajtach. Rozmiarem dowiązania symbolicznego jest długość ścieżki, którą zawiera dowiązanie, bez końcowego bajtu null.

Preferowany rozmiar bloku do wejścia/wyjścia

stat.st_blksize; statx.stx_blksize

Pole ujawnia „preferowany” rozmiar bloku w celu uzyskania wydajnego wejścia/wyjścia systemu plików (zapis do pliku w mniejszych fragmentach spowoduje nieefektywną sekwencję odczyt-modyfikacja-nadpis).

Liczba bloków przypisanych do pliku

stat.st_blocks; statx.stx_blocks

Pole wskazuje liczbę bloków przypisanych do pliku, w 512 bajtowych jednostkach (może być mniejsze niż st_size/512 gdy plik ma dziury).

Standard POSIX.1 zauważa, że jednostka st_blocks będącego składową struktury stat, nie jest zdefiniowana standardem. W wielu implementacjach jest to 512 bajtów; na kilku systemach korzysta się z innej jednostki np. 1024. Co więcej, jednostka może się różnić w zależności od systemu plików.

Znacznik czasowy ostatniego dostępu (atime — ang. access time)

stat.st_atime; statx.stx_atime

Znacznik czasowy ostatniego dostępu do pliku. Zmienia się przy uzyskaniu dostępu do pliku, np. przez execve(2), mknod(2), pipe(2), utime(2) i read(2) (dla więcej niż zera bajtów). Inne interfejsy, takie jak mmap(2), mogą nie aktualizować znacznika czasu atime.

Niektóre typy systemu plików zezwalają na montowanie w sposób, w którym dostęp do pliku i/lub katalogu nie powoduje aktualizacji znacznika czasu atime (zob. noatime, nodiratime i relatime w podręczniku mount(8) oraz powiązane informacje w podręczniku mount(2)). Dodatkowo, znacznik atime nie jest aktualizowany, gdy plik otwarto ze znacznikiem O_NOATIME; zob. open(2).

Znacznik czasowy utworzenia pliku (btime — ang. birth time)

(nie jest zwracany w strukturze stat); statx.stx_btime

Znacznik czasowy utworzenia pliku. Jest ustawiany przy utworzeniu pliku i nie ulega później zmianie.

Znacznik czasowy btime nie był historycznie obecny w systemach UNIX i nie jest obecnie obsługiwany przez większość linuksowych systemów plików.

Znacznik czasowy ostatniej modyfikacji (mtime)

stat.st_mtime; statx.stx_mtime

Znacznik czasowy ostatniej modyfikacji pliku. Zmienia się przy modyfikacji pliku, np. za pomocą mknod(2), truncate(2), utime(2) i write(2) (więcej niż zera bajtów). Co więcej znacznik czasowy mtime katalogu jest zmieniany przy tworzeniu i kasowaniu plików w tym katalogu. Znacznik czasowy mtime nie jest zmieniany przy zmianie właściciela, grupy, liczby dowiązań zwykłych lub trybu.

Znacznik czasowy ostatniej zmiany statusu (ctime — ang. change time)

stat.st_ctime; statx.stx_ctime

Znacznik czasu ostatniej zmiany statusu pliku. Zmienia się przy zapisywaniu lub ustawianiu informacji i-węzła (tj. właściciela, grupy, liczby dowiązań, trybu itd.).

Pola znaczników czasu zgłaszają czas mierzony od Epoki tj. 1970-01-01 00:00:00 +0000, UTC (zob. time(7)).

Nanosekundowe znaczniki czasowe są obsługiwane w systemach plików XFS, JFS, Btrfs i ext4 (od Linuksa 2.6.23). Znaczniki nanosekundowe nie są obsługiwane w ext2, ext3 i Reiserfs. Aby zwrócić znaczniki czasu z nanosekundową precyzją, pola znacznika czasu w strukturach stat i statx są zdefiniowane jako struktury zawierające cząstkę nanosekund. Więcej szczegółów w podręcznikach stat(2) i statx(2). W systemach plików nieobsługujących znaczników czasowych dokładniejszych niż sekunda, pola nanosekund w strukturach stat i statx są zwracane z wartością 0.

stat(pathname, &sb);
if ((sb.st_mode & S_IFMT) == S_IFREG) {
    /* Obsługa zwykłego pliku */
}

stat(pathname, &sb);
if (S_ISREG(sb.st_mode)) {
    /* Obsługa zwykłego pliku */
}

STANDARDY

POSIX.1-2008.

HISTORIA

POSIX.1-2001.

POSIX.1-1990 nie opisuje stałych S_IFMT, S_IFSOCK, S_IFLNK, S_IFREG, S_IFBLK, S_IFDIR, S_IFCHR, S_IFIFO i S_ISVTX, lecz określa użycie makr S_ISDIR() itd.

Makra S_ISLNK() i S_ISSOCK() nie występowały w POSIX.1-1996; pierwsze pochodzi z SVID 4, drugie z SUSv2.

UNIX V7 (i późniejsze systemy) posiadały S_IREAD, S_IWRITE, S_IEXEC w miejscu określonych przez POSIX synonimów S_IRUSR, S_IWUSR i S_IXUSR.

UWAGI

Zgłaszany przez jądro rozmiar pliku (stat.st_size; statx.stx_size) nie jest prawidłowy, w przypadku pseudoplików generowanych automatycznie przez jądro. Przykładowo zwracana jest wartość 0 wobec wielu plików w katalogu /proc, natomiast wiele plików w katalogu /sys zgłasza rozmiar 4096 bajtów nawet, gdy zawartość pliku jest mniejsza. W przypadku ww. plików powinno się próbować odczytać tak wiele bajtów, jak to możliwe (i dodać „\0” do zwracanego bufora, jeśli ma być interpretowany jako łańcuch tekstowy).

ZOBACZ TAKŻE

stat(1), stat(2), statx(2), symlink(7)

TŁUMACZENIE

Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika są: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>

Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać zapoznając się z GNU General Public License w wersji 3 lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI.

Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej manpages-pl-list@lists.sourceforge.net.